woensdag 21 november 2012

Het tragische verhaal van Tom Dula




Een van de meest bekende Amerikaanse folksongs is “Tom Dooley”.

Geschreven door ene Thomas Land, diep in de negentiende eeuw, maar het was het Kingston Trio dat het liedje in 1958 zes miljoen keer wist te verkopen, een succes dat volgens velen de aanzet vormde tot de ‘folk boom’ in de jaren erna.

Hang your head, Tom Dooley. 





 

Maar wat is eigenlijk het verhaal achter song ?

Dit is het verhaal van een jonge soldaat van de zuiderse confederatie, Tom Dula, wiens naam in het plaatselijke dialect als ‘dooley’ werd uitgesproken. Tom Dooley, die naar zijn huis terugkeerde in Happy Valley op de Yadkin Rivier in Wilkes County, North Carolina na de Burgeroorlog.

Tom had in de Amerikaanse burgeroorlog meegestreden, had de slag bij Gettysburg overleefd en was nogal graag gezien bij de vrouwen in Wilkes County, North Carolina, waar Dula op 22 juni 1845 ter wereld kwam.

Hij was de jongste van drie zonen. Op school kwam hij waarschijnlijk de nichtjes Ann en Laura Foster tegen. Hij werd verliefd op Ann, maar drie maanden voor zijn achttiende verjaardag, op 15 maart 1862, meldde hij zich aan bij het 42ste North Carolina Infantry Regiment. Toen hij drie jaar later afzwaaide, was Ann - in de veronderstelling dat ze haar Tom nooit meer terug zou zien - inmiddels getrouwd met een oude boer, James Melton.


Tom Dula was een “ladies man”. Ann Foster was getrouwd, ok dan neem ik haar nichtje, Laura. En zo gebeurde het.  Binnen de kortste keren was Laura  zwanger, iets wat in het puriteinse Wilkes bepaald niet door de beugel kon. Ze besloten er samen vandoor te gaan.

Kort daarna werd het lichaam van Laura gevonden. Ze was meerdere keren gestoken met een groot mes. Door het gruwelijke karakter van de moord én door de omstandigheid dat Laura zwanger was, kreeg de zaak landelijke aandacht.


 
Bob Grayson

Tom had afspraken gemaakt met Laura om weg te lopen en te trouwen. In de nacht nam ze wat kleren die ze kon dragen en vertrok te paard voor haar rendez-vous met Tom.

Ze verdwenen. Laura was achttien op het moment. Haar familie zocht haar, maar het mocht niet baten. Naarmate de tijd verstreek vermoedden ze wel dat Laura was weggelopen met Tom Dooley. Een drietal weken nadat Laura er vandoor was gegaan kwam haar paard terug...alleen.

Het lichaam van Laura Foster werd egvonden. Haar benen waren gebroken en wat leek op een steekwond werd gevonden in haar borst. Ook werd een kleine zak met de kleren van Laura gevonden. Er was geen twijfel, het was Laura.

Laura's lichaam werd meegenomen naar de dichtstbijzijnde stad en zij werd begraven op een hoge heuvel sindsdien bekend als "Laura Foster Hill".

De rol van Dula in de slachtpartij is niet duidelijk. Een van de theorieën was dat niet hij, maar Ann de moordenaar was, uit jaloezie omdat ze nog altijd verliefd op Dula was. Hoe dan ook: Dula werd van de moord beschuldigd, en hij sloeg op de vlucht naar Tennessee. Uiteindelijk was het Colonel Grayson, bij wie Dula in dienst was getreden, die Dula aangaf bij de sherrif van Wilkes


Grayson vertelde de toegestroomde menigte dat Tom Dooley Laura had vermoord en dat Ann Foster hem daarbij had geholpen. Tom Dooley, nonchalant als altijd, vroeg of hij geboeid moest worden en begon een deuntje op zijn banjo te spelen. Ann Foster werd snel gearresteerd. Zij en Tom zouden samen worden berecht.


Het proces begon in Statesville, op een afstand van ongeveer dertig mijl van Wilksboro met Judge Ralph Burton als voorzitter. Bewijs werd geleverd dat Tom Dooley en Ann Foster een affaire hadden.

Betsy Scott werd naar het gerecht gevracht om te getuigen dat ze Laura Foster had gesproken die haar zou gezegd hebben dat de dag voordat ze verdween Laura haar vertelde dat ze zou weglopen met Tom Dooley.

Vanaf het allereerste begin hield Tom vol dat hij onschuldig was, maar hij verder niets zeggen. De advocaat probeerde op alle mogelijke manieren om hem te laten spreken maar Tom bleef stom gedurende het hele proces.

Op de eerste dag van mei 1866, werd Tom Dooley door de straten van Statesville gereden in een wagen. Hij zat op zijn doodskist met zijn banjo op zijn knie, grappen maken met de menigte. Hij speelde zijn favoriete ballad op de oude banjo, en glimlachte als de wagen de galg naderde. Toen het touw om zijn nek werd geplaatst maakte hij maakte grapjes met Sheriff WE Watson: "Ik zou mijn nek gewassen hebben als ik had geweten dat je zo'n mooie schone nieuwe koord zou gebruiken".

Gevraagd naar een laatste woord hief Tom zijn rechterhand op en antwoordde:  “Gentlemen, do you see this hand? I didn’t harm a hair on the girl’s head.”

De valdeur sloeg open en Tom was dood.


 
Tom Dula werd begraven op een begraafplaats in Happy Valley langs de kant van de oude North Wilkesboro Road in de buurt Elksville, North Carolina.
.

Ann Melton werd uiteindelijk niet schuldig bevonden, maar het stigma volgde haar overal waar ze ging. Ze liet het echter niet aan haar hart komen en bleef flirten. Uiteindelijk viel ze  een paar jaar later van haar wagen en brak haar nek.





De song.

Deze droevige ballade werd waarschijnlijk voor het eerst kort gezongen na de uitvoering en wordt nog steeds vaak gezongen in North Carolina.

In de documentaire “Appalachian Journey” (1991) van Alan Lomax wordt Frank Proffitt als de "originele bron" voor het nummer genoemd.  Het is onduidelijk wat Lomax hiermee bedoelt, maar aangezien het erop lijkt dat de oorspronkelijke ballade de vroege versie van Frank Proffitt voorafgaat, is het waarschijnlijk dat Lomax bedoelt dat Proffitt's versie degene  is die is uitgegroeid tot meest bekende voor ons, omdat het Kingston Trio hun interpretatie aan Proffitt ontleenden.

Er bestaat echter een eerder bekende opname door Grayson en Whitter uit 1929, ongeveer tien jaar voor Proffit.


GB Grayson en Henry Whitter vormden een duo gedurende drie jaren on de late jaren '20 en vroege jaren '30, maar ze hadden een enorme invloed op de country muziek. Zelfs hedendaagse performers blijven hun nummers voveren :  "Handsome Molly" (opgenomen door Dylan),  "Clock Old Hen," "Tom Dooley", "Rose Conley" en "Lee Highway Blues (Going Down de Lee Highway)."

De blinde fiddler G.B. Grayson is mogelijk een afstammeling van de man uit Tennessee waar de echte Tom Dula bij onderdook en waar hij gearresteerd werd . Henry Whitter was samen met Frank Hutchinson veruit de eerste die gitaar en harmonica tegelijk bespeelde, iets wat later met Woody Guthrie- en vooral met Bob Dylan zou worden geassocieerd.




 
Oudste Opname : G.B. Grayson & Henry Whitter (1929)

Covers : Bascom Lamar Lunsford (1935) , Myra Barnett Miller (1936) [als Tom Dula], J. Frank Bare & Mrs. Lena Bare Turbyfill (1939) , Cleophas Franklin (1939) , Frank Proffitt (1940) [versie die het Kingston Trio hoorde; Anne & Frank Warner opname; Proffitt en Warner spanden samen een proces aan tegen het Kingston Trio en kregen uiteindelijk een deel van de royalties], Frank Warner (1947) [als Hang Down Your Head Tom Dooley; John & Alan Lomax hielpen bij het arrangement], Alan Lomax (1948) [leerde de song van Frank Warner en ging achteraf in de Appalachen de mensen opzoeken waar Frank de song van had geleerd], Folksay Singers (1951) [met Erik Darling], City Ramblers Skiffle Group (1957) , Tarriers (1957) , Kingston Trio (1958) [n°1 US & B; met gesproken intro en in andere toonaard; deze hitversie veroorzaakte een kettingreactie: een hele reeks gelijkaardige saga-songs zorgden nl. voor de aflossing: The Battle Of New Orleans, Long Black Veil, Soldier's Joy, The Great El Tigre (zie telkens daar); er ontstond zowaar een cultus rond al die (al dan niet) historische figuren], Lonnie Donegan (1958) , Philippe Clay (1958) [als Fais ta prière], Bob Davidse (1959) [als Jan Breydel], Bobbejaan Schoepen (1959) [als Tom Doely], Compagnons De La Chanson (1959) , Nielsen Brothers (1959) [n°1 D], Line Renaud (1959) , New Lost City Ramblers (1960) , Troubadour Van Het Heilig Hart (1960s) [Pater Mestdagh; in het Nederlands; coverde ook Island In The Sun als Molokaï, zonder bronvermelding; smeet bovendien zijn kap over de haag], Burl Ives (1962) , Smothers Brothers (1962) [als sketch], Snakefarm (1999) [met Anna Domino], Steve Earle & The Pine Valley Cosmonauts (2002) , Carolina Chocolate Drops (2007) [als Tom Dula], Neil Young & Crazy Horse (2012) ,


Hier zijn

1 Grayson & Whitter - Tom Dooley
2 Frank Proffitt - Tom Dooley
3 Frank Warner & Pete Seeger - Tom Dooley
4 Kingston Trio 1959 - Tom Dooley
5 The New Lost City Ramblers - Tom Dooley
6 Doc Watson - Tom Dooley
7 Lonnie Donegan - Tom Dooley
8 Sweeney's Men - Tom Dooley
9 Carolina Chocolate Drops - Tom Dula
10 Tim Eriksen - Tom Dooley Banjo Fiddle and Voice









Geen opmerkingen:

Een reactie posten